بيابان لوت
بيابان لوت قسمت وسيعي از شرق استان كرمان رابه خود اختصاص داده است .اين بيابان امروزه بعنوان يكي از خشكترين وگرمترين بيابانهاي كره زمين شناخته ميشود،اما داراي استعدادها وتوانمنديهاي با لقوه اي ميباشد كه نخستين گام جهت بهره برداري از آنها،شناخت اين توانمندي هاو بكار گيري مديريتي متناسب با شرايط طبيعي و انساني حاكم بر اين دشت مي باشد .
شعر زير كه در طي باز ديد علمي ازدشت لوت تدوين شده است بيان كننده برخي از ويژگيهاي طبيعي وانساني وبرخي پديدهاي ژئومرفولوژي در مسير جاده كرمان ،سيرچ،شهداد،لوت،گلباف وبم ميباشد.
به سجده ديدگان را باز كرديم سفر از شهركرمان آغاز كرديم
كنار لوت شهري بود زيبا به حمامش هنر مي كرد غوغا(۱)
حيات شهر در كوه بلندش به كوه بارز و آب چو قندش(۲)
اگر اميزه رنگين نديدي و سيلابي چنان سنگين نديدي(۳)
گذر كن بلبلويه،شهر شهداد كه گرماي هوا كردست بيداد(۴)
عروسي در كوير لوت بوده كه خرمايش چنان ياقوت بوده(۵)
گرفته پرتقالش آب بسيار رطب هايش علاج درد بيمار
درختنگان زمين را چاك كرده رسوباتش زمين را خاك كرده
زمين قوت كرفت از رسوبش هويدا گشته شهداد از وجودش(۶)
هواي دشت لوت داد سفر داد به شنزاري تپيدن را خبر داد
كويري صاف شنزار است اينجا محل دفن مردار است اينجا
اگر يك شب بماني در شب تار به فردا استخوانت ميزنند دار(۷)
در اينجا باد غالب گشته فعال رسوبات زمين را كرده غربال
نمك قانون تبخير است اينجا حيات از جان خود سير است اينجا
كلوت لوت شهرستان لوت است که زيبا و بزرگ و كلوخي است(۸)
كمر بند حيات اطراف لوت است ميان همت آباد كلوت است(۹)
به پشت بلبلوئه آب گرم است تميز است ، زلال است،ولرم است(۱۰)
كنار چشمه سرو ايستاده بر جا هوايي بس لطيف گرديده پيدا (۱۱)
در اينجا ارتفاع يافته زمينش به سردي رو نهاده آب وخاكش
ميان دره اش راهي به گلباف رسوبش شيل ومارن وجاده اي صاف
به دوراني فراوان آب بوده يكي درياچه يا تالاب بوده (۱۲)
چو گالي ابراهش تاب دارد زمين اشكال تيپ ناب دارد (۱۳)
زمين رنگين شده چون بوستاني سفيد و زرد و قرمز ارغواني(۱۴)
چو خسته گشته ايم از ديدن خاك ناهاري خورده شد روي شن پاك
شكستي در زمين ديديم كم كم ز دورادور ديديم شهرك بم (۱۵)
ميان شهر ارگي بود پيدا درخت نخل برگش شد هويدا
عجايب قلعه اي از خشت ديدم حكايتها ز گلها مي شنيدم
بسي مردان كه در اين خاك خفتند بسي گلها بهار امد شكفتند
تمركز در سكونتگاه بم بود چو ايوان مدائن قصرجم بود
چو آ يد فصل گرماي مه تير هزاران با گير آيد به نخجير
بياييد ساحلي از شن ببينيد علوم كاملي را ياد گيريد
دگر ميز وكلاس درس تنگ است دگر عكس هوايي پاي لنگ است
توانهاي محيطش حد اعلاست زمستانش بهار اندر بهار است
۱-حمامش=منظور حمام زيباي گنجعلي خان در شهر كرمان ميباشد.
۲-كوه بارز =رشته كوه هاي مرتفع اطرف شهر كرمان (جغرافيدانان معتقدند كه حيات در ايران مركزي مديون ارتفات است زيرا همانند سيستم هاي كاسكيد عمل ميكنند وبا جذب بارش بصورت جامد ورها كردن آن عامل تا مین كننده آب در اين مناطق هستند.)
۳-آميزه رنگين= كالرد ملانژ ۴-بلبلوييه= گردنه بين كرمان و شهداد ۵-عروسي= منظور لقب شهر شهداد
است. ۶درختنگان=رودخانه درختنگان كه از كوهپايه سرچشمه ميگيرد وبه دشت لوت ميريزد .اين رودخانه وسيترين مخروط افكنه ايران را شكل داده وحيات شهداد مديون اين مخروط افكنه مي باشد.در اطراف آن چهار تراس اقليمي ديده مي شود.
۷-اشاره به گوشه اي از شرايط طبيعي حاكم بر اين دشت است. ۸-كلوت =به اشكالي آبي -بادي در لوت گويند. ۹-کمربند حیات=به پوشش سبز اطزاف بیابان ها اطلا ق می شود .
۱۰-آب گرم=چشمه گسلی سیرچ یا آبگرم چوشن که دارای تاسیسات تفریحی جالبی می باشد.
۱۱-منظور روستای دره ای سیرچ می باشد .که به دلیل ارتفاع زیادش از سطح دریا با اینکه فاصله اندکی
تا گرمترین بیابان دنیا دارد دارای اقلیمی معتدل با انواع محصولات سردسیری می باشد.ومنظور از سرو
درخت سرو کهنسال سیرچ می باشد که نشانی از اقلیم مرطوب گذشته و قدمت سکونت انسان در این ناحیه است.
۱۲- دریاچه یا تالاب =دریاچه گلباف که مربوط به دورانهای مرطوب می باشد که بر اثر گسل خوردگی پاره شده .
۱۳-گالی= آبراهه ای که شکل باد بزنی دارد.۱۴-منظور کالرد ملانژها میباشد. ۱۵-شکستی =گسل بم .