معرفی یکی از جاذبه های طبعیی جنوب شرق ایران
گل فشان تنگ بزرگترین گل فشان ایران:
.
گل فشان هاازعوارض زمین شناختی می باشندکه باخروج گل به طورمتناوب تشکیل مخروط هایی رانیزمی دهند.منشاگل فشان هاپیامدهای آتشفشانی ویافشارهای تکتونیکی است ووجودآنهامعرف ادامه فعالیت تکتونیکی درآن منطقه است.گل فشانهای ایران بطورعمده درسواحل عمان واقع شده وجزءجاذبه های طبیعی کشورمان به شمارمی رود.
بزرگترین آنهاگل فشان تنگ است که درفاصله 100کیلومتری چابهارونزدیک بندرصیادی تنگ قرارداردودارای تپه مخروطی به ارتفاع45مترازسطح دریامی باشند.
تعریف گل فشان(Mud volcano)
گل فشانهاازعوارض مهم مورفولوژیکی هستندکه ازیک یاچنددهانه تشکیل شده اندوبطورمداوم گل سردی ازآن به خارج پرتاب وروان شده وباانباشته شدن رویهم ،کم کم مخروطهای کوچک وبزرگی راتشکیل می دهندکه به گل فشان معروف اند.
منشا تشکیل گل فشان ها:
درباره چگونگی پیدایش گل فشانهادوتئوری به شرح زیروجوددارد:
1- عده ای معتقدندکه فرورانش وفشارهای تکتونیکی سبب پیدایش گل فشانهاشده اند.این گل فشانهادارای روانه های گلی سردهستند.
2- عده ای دیگر،گل فشانهاراازعوارض وپیامدهای آتشفشانها می دانندکه این نوع گل فشانهادارای روانه های گلی داغ می باشند.
به نظرمی رسدکه منشاتشکیل گل فشانهادرسواحل شمالی دریای عمان،حرکت صفحه اقیانوسی دریای عمان به زیرصفحه قاره ای ایران باشد،بنابراین احتمال اینکه منشاتشکیل گل فشان تنگ عامل تکتونیکی باشد،بیشتراست.
اهمیت گل فشانها:
1- وجوداین پدیده مورفولوژیکی درهرمنطقه نشانه فعالیت تکتونیکی آن منطقه بوده است. بنابراین احتمال زلزله خفیف وگسل خوردگی وجودداشته که این امربایددراحداث سازه های ثابت وسکونت گاههای استانی لحاظ شود.
2- ترکیبات بعضی گل فشانهاتاحدی مشخص کننده وضعیت درونی زمین ازلحاظ وجودمنابع آب ونفت وسایرمشتقات هیدروکربوری می باشد.
گل فشان های ایران اکثراْدرجلگه ساحلی دریای عمان درجنوب استان سیستان وبلوچستان وهرمزگان واقع شده اند.تعدادی ازآنها فعال بوده وفعالیت آنهادرفصول مختلف سال باتغییراتی همراه است، بطوریکه گاهی یک گل فشان فعال غیرفعال می شودوبالعکس.
گل فشان تنگ بامختصات جغرافیایی1/1و28و25شمالی و2/59و55و59شرقی به عنوان بزرگترین وبارزترین گل فشان ایران درسواحل شمالی دریای عمان ، خودنمایی کرده وبرجاذبه های طبیعی سواحل جنوبی کشورمان افزوده است.این گل فشان که درفاصله۴۰۰متری جاده ساحلی بندرصیادی تنگ در100کیلومتری غرب شهرستان چابهار واقع شده، گل فشانی است باتپه ای مخروطی شکل باارتفاع45مترازسطح دریا وباچندین دهانه که به صورت متناوب یکی از دهانه هاخاموش ودیگری فعال می شود.خروج وفوران گل بادبی متفاوت معمولابین 3تا5دقیقه به صورت متناوب تکرارشده وازقسمت غربی مخروط که دیواره آن فروریخته به سمت زمینهای اطراف جریان می یابد.
فوران گل باتشکیل حبابهایی بااشکال گوناگون تواْم باسروصدا می باشد.این روانه های گلی سردکه ازدهانه مخروط گل فشان خارج می شوندباگذشت زمان به صورت لایه لایه روی هم قرارگرفته وتامسافتی دورازدهانه گسترش یافته ودر مجاورت هوای گرم وآفتاب شدیدمنطقه خشک شده وشکافهایی درآنهاپدید می آید،دامنه گسترش این روانه های گلی دراطراف مخروط گل فشان تا400الی 500متررسیده است.وجودمارنهای فراوان درگل های خارج شده رنگ خاکستری آن راسبب شده است.
این گل فشان نسبت به گل فشان پیرگل خاش که درسال 1380به عنوان یک اثرطبیعی- ملی شناخته شده است دارای مزایای ویژه ای است.که ازاین رومی تواندبه فهرست آثاارطبیعی کشورافزوده شود:
1)فاصله نزدیک آن به بندرچابهارکه به علت دارابودن منطقه آزادتجاری،سواحل صخره ای کم نظیروامواج خروشان،سواحل صخره ای کم نظیر، امواج خروشان، جنگلهای حراو...همواره موردتوجه مسافرین وطبیعت دوستان بوده وهست.
2)وضعیت توپوگرافی منطقه به نحوی است که تپه مخروطی شکل گل فشان دردشت های منطقه کاملاواضح ونمایان است.
3-راه مناسب واهمیت منطقه.